Voor veel gebruiksvoorwerpen zijn duurzame alternatieven of varianten te vinden. Zo schreven we eerder over duurzame beautyproducten en cosmetica. Er zijn ook opties voor duurzaam scheren en duurzame schoonmaakmiddelen. Duurzame elektronica zijn echter al een stuk lastiger te vinden. Maar niet onmogelijk. Waar let je op bij de aanschaf van een nieuwe wasmachine of smartphone? En wat is er precies zo schadelijk aan de productie van elektronica?
Elektronica met opzet niet duurzaam
Telefoons zijn niet meer weg te denken uit je dagelijks leven. Wij zouden ook niet meer zonder willen. Het is ‘gewoon’ om elke 2 jaar een nieuwe telefoon te kopen. Veel elektronica wordt zo gemaakt dat het niet langer mee gaat dan een paar jaar. De besturingssystemen worden steeds zwaarder gemaakt, waardoor een oudere telefoon of laptop het niet meer aan kan. Dit doen ze met opzet, zodat je haast genoodzaakt bent om een nieuwe aan te schaffen.
50 miljoen ton aan elektronisch afval
Telefoons en laptops brengen een hoop vervuiling met zich mee: de grondstoffen, de productie en ook de verwerking als het product niet meer bruikbaar is. Dit noemen we ‘e-waste’. Elk jaar wordt er 50 miljoen ton aan elektronisch afval geproduceerd. Het verwerken van dit afval gebeurt vaak in China en nog regelmatig op primitieve manier, waardoor dit schadelijk is voor de gezondheid van de werknemers.
Hoewel de e-waste voor miljarden dollars aan kostbare metalen en andere waardevolle materialen bevat, werd slechts 20 procent correct gerecycled in 2016. Wat er met de resterende 80 procent gebeurt is nooit officieel gedocumenteerd, maar wordt waarschijnlijk op schadelijke manieren gedumpt, verhandeld of gerecycled. Het verbranden van e-waste brengt veel schade met zich mee voor mens, dier en milieu.
De waarheid achter kobalt
Kobalt is een metaalsoort. Bij het maken van elektronische apparaten wordt bijna altijd kobalt gebruikt. Hierdoor is het een hele belangrijke grondstof geworden. Het is een zogenaamde delfstof.
Kobalt zit in de batterijen van onder andere telefoons, laptops en elektrische auto’s. Volgens Amnesty International komt meer dan de helft van de totale wereldproductie aan Kobalt uit de mijnen van Congo. Eén vijfde van deze productie, wat neer komt op 10 procent van de totale wereldproductie, zou middels kinderarbeid worden gewonnen. Deze kindjes werken soms wel 12 uur per dag in de mijn en ze moeten heel zware dingen tillen. Hiervoor krijgen ze per dag tussen de 1 en de 2 dollar.
Naast kinderarbeid zijn de arbeidsomstandigheden voor mannen, vrouwen en dus kinderen die werken in de mijnen gevaarlijk en ongezond. Meestal werken ze zonder enige vorm van bescherming, zoals handschoenen of gezichtsmaskers. Hierdoor maken ze grote kan om long- of huidziektes op te lopen. Alleen maar zodat wij de nieuwste telefoons en laptops kunnen hebben.
Opbrengsten gaan vooral naar de bedrijven
Het werken in de mijnen zou voor welvaart moeten zorgen voor de werknemers, maar in werkelijkheid is het een loodzware baan voor weinig geld. Grote bedrijven zoals Samsung en Apple kunnen dit veranderen, door eerlijke werkomstandigheden te creëren en met de huidige vorm niet akkoord te gaan. Maar ook wij als consument kunnen ons steentje bijdragen. Wil je duurzame elektronica kopen? Koop dan geen nieuwe elektronica, maar alleen refurbished of recycled. Als je toch een nieuw product koopt, doe dit dan alleen van een eerlijk en duurzaam merk. Verderop in dit artikel noem ik een paar opties.
Lees hier ook ons artikel met de waarheid achter plastic.
Energieverbruik elektronica
De meeste energie bij een elektronisch product zit hem in de productie, wat het dus een stuk duurzamer maakt om een lang met een product te doen. Volgens Greenpeace heeft de productie van smartphones de afgelopen tien jaar wereldwijd 968 terawattuur elektriciteit verbruikt, dit staat gelijk aan de jaarlijkse energievoorziening van India.
Refurbished elektronica is duurzame elektronica
Refurbished betekent letterlijk opgepoetst, gerenoveerd. Er zijn verschillende bedrijven die refurbished elektronica aanbieden. Zij knappen bijvoorbeeld een gebruikte telefoon op en verkopen deze weer opnieuw. Zo kocht Thera haar laptop refurbished. En ik mijn telefoon en spiegelreflex camera. Er hoeft geen nieuw product te worden gemaakt, daardoor het is erg duurzaam. Daarnaast is het ook nog eens een stuk goedkoper dan nieuw kopen.
Meestal kun je kiezen uit verschillende condities en prijsklassen. Daarnaast biedt het bedrijf ook altijd garantie. Het is dus eigenlijk net zo veilig als nieuw kopen, maar dan een stuk beter voor het milieu!
Ook een van de meest populaire laptops kun je gewoon duurzaam kopen als je kiest voor een refurbished MacBook. Opgeknapt en met garantie!
Met een refurbished iPhone kun je je favoriete telefoon in huis halen, zonder dat er een nieuwe voor gemaakt hoeft te worden. Op deze opgeknapte modellen krijg je ook nog eens garantie! Wij hebben zelf ook refurbished telefoons gekocht.
Dit is de meest duurzame manier om een Apple iPad te kopen. Tweedehands, opgeknapt en inclusief garantie.
Duurzame elektronica opties
Duurzame telefoons van Fairphone
Fairphone heeft als doel om een zo eerlijk mogelijke mobiele telefoon te produceren. Dit Nederlandse bedrijf produceert apparaten met verwisselbare elementen die gemakkelijk te repareren zijn. Zo hoef je nooit je hele telefoon te vervangen, maar kun je alle losse onderdelen verwisselen. Fairphone biedt eerlijke werkomstandigheden voor de makers. Ook maken ze gebruik van gerecyclede materialen. En ze halen hun materialen uit conflictgebieden, zodat ze kunnen bijdragen aan verandering op deze plekken. Een supermooie telefoon dus!
Eén van de meest duurzame telefoons die er bestaat en je hoeft nooit een nieuwe te kopen. Vervang alleen de onderdelen als ze kapot zijn.
Duurzame telefoons van Puzzlephone
Puzzlephone is hetzelfde soort concept als Fairphone. Deze telefoon komt uit Finland en hierbij kun je ook je eigen telefoon opbouwen. Zo kun je alle onderdelen verwisselen en kun je langer met je telefoon doen. Een perfecte duurzame oplossing.
Weelec verwerkt elektronisch afval
Tijdens het Googelen naar informatie voor dit artikel stuitte ik op Weelec. Een mooi initatief dat ik graag nog even wilde uitlichten. Dit is namelijk een bedrijf dat zich richt op het maatschappelijk, verantwoord verwerken van elektronisch afval. Ze hebben een verwerkingsproces dat volledig bestaat uit het handmatig demonteren van de e-waste door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ze helpen graag mee aan een circulaire economie, door afgedankte elektrische apparaten te laten recyclen. Doordat dit handmatig wordt gedaan halen ze veel materialen uit de e-waste, die opnieuw kunnen worden gebruikt.
Wil je meer weten over de kobalt industrie? Bekijk dan deze video van Kirsten Leo. Ze legt heel goed uit hoe het in elkaar zit en wat we er tegen kunnen doen:
De meest duurzame oplossing is om refurbished te kopen en zo lang mogelijk met je elektronica te doen. Dan wordt het vanzelf duurzame elektronica. En kies je toch voor nieuw, ga dan voor een eerlijk merk.
Heb jij nog tips of een vraag? Laat het weten in de comments!
Lees ook onze tips voor een duurzamer leven.
Bronnen:
The Global E-waste Monitor – 2017
Wij zijn Thera en Tristan, de gezichten achter Vetjebol. Op Vetjebol vind je handige tips, lekkere plantaardige recepten, mooie en eerlijke kleding en fijne groene hotspots. Volg ons op Instagram voor meer food inspiratie!
